Przeprowadzenie przeglądu budowlanego należy do obowiązków Właściciela lub Zarządcy. Pierwszy przegląd budowlany roczny należy wykonać w roku następującym po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie. Z kolei budynki podlegające pod przeglądy półroczne powinny, od momentu oddania budynku do użytkowania, przejść pierwsze kontrole w najbliższym określonym w ustawie terminie – przed 31 maja lub przed
30 listopada.

Obowiązek wykonania przeglądów stanu technicznego budynku spoczywa na Właścicielu lub Zarządcy budynku.

Zgodnie z art. 62 ust. 2 pkt 1 Właściciele lub Zarządcy jednorodzinnych budynków mieszkalnych nie są zobowiązani do przeprowadzania rocznych kontroli stanu technicznego budynków. Są oni jednak zobligowani przeprowadzania rocznych kontroli instalacji gazowej, przewodów kominowych i wentylacyjnych, urządzeń służących ochronie środowiska oraz pięcioletnich przeglądów budowlanych.

Właściwy organ Nadzoru Budowlanego należy zawiadomić po przeprowadzaniu półrocznych kontroli stanu technicznego budynku w zakresie:
– budowlanym
– gazowym oraz
– wentylacyjnym/ kominiarskim.

Osoba dokonująca kontroli jest obowiązana bezzwłocznie na piśmie zawiadomić organ Nadzoru Budowlanego o przeprowadzonej kontroli.

Przeglądy należy przeprowadzać raz w każdym roku kalendarzowym, przy czym odstęp czasu między datą kontroli w danym roku, a datą kontroli w roku poprzednim nie musi być równy 365 dni, tj. 1 rok.

Obowiązek założenia, prowadzenia oraz przechowywania Książki Obiektu Budowlanego spoczywa na Właścicielu lub Zarządcy danego obiektu budowlanego.

Wpisów do Książki Obiektu Budowlanego dokonuje Właściciel, Zarządca albo osoba przez nich upoważniona. Każdy wpis powinien zawierać dane identyfikujące dokument będący przedmiotem wpisu, określać zawarte w nim ustalenia oraz identyfikować osobę wystawiającą protokół.

Wykonanie pięcioletniego przeglądu budowlanego nie zwalnia Właściciela lub Zarządcy z obowiązku wykonania rocznej kontroli. W ramach jednego przeglądu można przeprowadzić kontrolę w zakresie pięcioletnim wraz z kontrolą roczną, pod warunkiem sporządzenia protokołu, który będzie uwzględniał zakres obu kontroli.

Przegląd budowlany roczny powinien obejmować przegląd elementów zewnętrznych obiektu i instalacji, czyli takich elementów, które są narażone na czynniki atmosferyczne (m.in. silny wiatr, deszcz, niska temperatura, zalegający śnieg).

Przegląd pięcioletni powinien odbywać się co najmniej raz na 5 lat i obejmować swoim zakresem sprawdzenie stanu technicznego i przydatności do użytkowania całego obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.

Właściciel lub zarządca, w roku kalendarzowym, w którym przypada kontrola pięcioletnia może przeprowadzić kontrolę w zakresie pięcioletnim wraz z kontrolą roczną lub półroczną pod warunkiem sporządzenia protokołu, który będzie uwzględniał zakres obu kontroli.

Powyższe kontrole różnią się od siebie zakresem sprawdzanych elementów. Przegląd budowlany roczny polega na sprawdzeniu stanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu. Natomiast przegląd budowlany pięcioletni obejmuje powyższy zakres, poszerzony o sprawdzenie stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia.

W przypadku niedopełnienia ustawowego obowiązku dokonywania okresowych kontroli budynku, Właściciel lub Zarządca nieruchomości naraża się na karę grzywny nie mniejszą niż 100 stawek dziennych, karę ograniczenia wolności albo karę pozbawienia wolności do roku.

Przegląd ten należy przeprowadzać każdorazowo, po wystąpieniu zdarzeń stwarzających zagrożenie dla ludzi, mienia i środowiska, takich jak: ulewy, pożary, powodzie, wstrząsy sejsmiczne, czy wichury.

Tak, place zabaw muszę być poddawane okresowym przeglądom stanu technicznego. Właściciele oraz Zarządcy nieruchomości są zobowiązani do zapewnienia stałego bezpieczeństwa przy użytkowaniu placów zabaw, siłowni plenerowych, skateparków i innych miejsc służących rekreacji.

Przegląd przewodów kominowych i wentylacyjnych nie jest równoznaczny z ich czyszczeniem. Są to odrębne czynności, uregulowane przez dwa różne akty prawne.

Termowizja części wspólnych nie jest kontrolą obligatoryjną. Jest to kontrola będąca uzupełnieniem diagnostyki przeciwpożarowej instalacji elektrycznej. Badanie to pozwala w szybki sposób zlokalizować anomalie cieplne i naprawić usterkę, aby zapobiec nieprzewidzianym awariom w przyszłości.

Kontrolę stanu technicznego przewodów kominowych, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, powinny przeprowadzać:
1) osoby posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim –w odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych przewodów spalinowych i wentylacyjnych;
2) osoby posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności –
w odniesieniu do przewodów kominowych, o których mowa w pkt 1, oraz do kominów przemysłowych, kominów wolno stojących oraz kominów lub przewodów kominowych, w których ciąg kominowy jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.

Kontrole, o których mowa w art. 62 ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5-6a, przeprowadzają osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. Kontrole stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych i gazowych, o których mowa w art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. c i pkt 2, mogą przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych. Z kolei kontrolę stanu technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli piętrzących mogą przeprowadzać także upoważnieni pracownicy państwowej służby do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących